วิชา โภชนปฏิบัติ (Integrative Nutrition)

วิชาโภชนปฎิบัตินี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาเฉพาะ กลุ่มวิชาชีพ หลักสูตรประกาศนียบัตรวิทยาลัยชุมชน การดูแลสุขภาพวิถีธรรมตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงรุ่นที่ 2 หลักสูตรนี้จัดโดยวิทยาลัยชุมชนมุกดาหารร่วมกับสถาบันวิชชาราม

[สามารถดูเอกสารฉบับเต็มได้ที่ google docs]

อาจารย์ผู้สอน

ดร.ผุสดี เจริญไวยเจตน์   และ  ดร.ภูเพียรธรรม กล้าจน

จุดมุ่งหมายของรายวิชา

เมื่อสิ้นสุดการเรียนการสอนรายวิชานี้แล้ว ผู้เรียนสามารถ:

1.1 อธิบายแนวคิดและหลักการของโภชนปฏิบัติได้

1.2 ระบุถึงวิธีการใช้โภชนปฏิบัติในการดูแลตนเองและผู้อื่นได้

1.3 สาธิตวิธีการใช้โภชนปฏิบัติในการดูแลตนเองและผู้อื่นได้

คำอธิบายรายวิชา

ความหมาย ความสำคัญของโภชนปฏิบัติ สาเหตุของการเกิดโรค กลไกการเกิดและการหายของโรค ภาวะร้อนเย็นไม่สมดุลของร่างกาย กลไกการทำให้สุขภาพดีของการรับประทานอาหารและน้ำสมุนไพร เพื่อปรับสมดุลของชีวิต การแยกอาหารและสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็น สรรพคุณและข้อควรระมัดระวัง  ของอาหารและสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็น การทำอาหารและน้ำสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็นเพื่อปรับสมดุลร้อนเย็นของร่างกาย

จำนวนชั่วโมงที่ใช้ต่อภาคเรียน

บรรยาย    15 ชั่วโมง    การปฏิบัติ    60 ชั่วโมง    การศึกษาด้วยตนเอง 60 ชั่วโมง
จำนวนหน่วยกิต     3(1-4-4) หน่วยกิต

การจัดการเรียนการสอน 

การเข้าชั้นเรียน

• บรรยายอย่างมีส่วนร่วม ทุกวันจันทร์ เวลา 20:00 น. – 21:00น. โดยประมาณ
• เรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Zoom รับลิงค์ได้ในห้อง Line “นักศึกษา ส. วิชชาราม”
• สามารถดูรายการย้อนหลังได้ที่ ลิงค์ด้านล่าง หรือที่ Youtube Playlist วิชาโภชนปฎิบัติ

การฝึกปฎิบัติและศึกษาด้วยตนเอง

งานส่วนบุคคล

• ฝึกปฏิบัติ การทำอาหารสุขภาพแพทย์วิถีธรรม อย่างน้อยสัปดาห์ละ 4 ชั่วโมง
• คัดสรร 1 เมนูต่อสัปดาห์ รวมอย่างน้อย 10 ครั้ง นำเสนอผ่าน Google Form (คลิ๊กเพื่อส่งการบ้าน)
• เมนูที่คัดสรร  ประกอบด้วย
  • น้ำสมุนไพรฤทธิ์ร้อน/ฤทธิ์เย็น อย่างน้อย 1 เมนู
  • อาหารพลังพุทธย่ำยีมาร อย่างน้อย 1 เมนู
  • อาหารปั่น อย่างน้อย 1 เมนู
• คะแนนเต็ม 10 คะแนน
  การบ้านที่ได้เผยแพร่ผ่านเว็บไซต์สถาบันวิชชาราม ได้คะแนนครั้งละ 1 คะแนน

งานกลุ่ม

• นำเสนอวิดีโอสั้นเรื่อง การทำอาหารสุขภาพ สูตรอาหารปรับสมดุล (ความยาววิดีโอ 4-5 นาที) พร้อมทั้งรายงานสภาวธรรมในการทำงานกลุ่ม (รวมเวลาการนำเสนอประมาณ 25-30 นาที)
• สามารถนำเสนอได้ท้ายชั่วโมงเรียนแต่ละครั้ง
• คะแนนเต็ม 25 คะแนน
  • คะแนนทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ  (15 คะแนน)
    • ประเมินด้วยตนเอง 5 คะแนน
    • ประเมินโดยเพื่อนในกลุ่ม 5 คะแนน
    • ประเมินโดยอาจารย์และเพื่อนนักศึกษา 5 คะแนน
  • คะแนนด้านอื่นๆ ประเมินโดยอาจารย์และเพื่อนนักศึกษา  (10 คะแนน)

เนื้อหา

1.ปฐมนิเทศรายวิชา

ลิงก์วิดีโอบันทึกการสอน

• •  เอกสารรายละเอียดของรายวิชาโภชนปฎิบัติ
  • Slide 640503 วิชาโภชนปฏิบัติ_ปฐมนิเทศ part2

2.ความหมาย ความสำคัญของโภชนปฎิบัติ

3.สาเหตุของการเกิดโรค กลไกการเกิดและการหายของโรค

4.ภาวะร้อนเย็นไม่สมดุลของร่างกาย

5.กลไกการทำให้สุขภาพดีของการรับประทานอาหารและน้ำสมุนไพร เพื่อปรับสมดุลของชีวิต

6.การแยกอาหารและสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็น สรรพคุณและข้อควรระมัดระวัง  ของอาหารและสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็น

7.การทำน้ำสมุนไพรฤทธิ์ร้อนเย็นเพื่อปรับสมดุลร้อนเย็นของร่างกาย

8.สอบกลางภาค 31 พ.ค. 2564 (25 คะแนน)

9.อาหารตามหลักการแพทย์วิถีธรรม อาหารสูตร 1 พลังพุทธย่ำยีมาร

10.อาหารตามหลักการแพทย์วิถีธรรม อาหารปรับสมดุล

11.อาหารตามหลักการแพทย์วิถีธรรม อาหารปั่น

12.เทคนิคการรับประทานอาหารตามหลักการแพทย์วิถีธรรม – การลดละเลิกเนื้อสัตว์

13.เทคนิคการรับประทานอาหารตามหลักการแพทย์วิถีธรรม –  การรับประทานอาหารตามลำดับ และความสำคัญของการเคี้ยวอาหาร

14.สรุปถึงวิธีการและประสบการณ์การนำหลักโภชนปฎิบัติมาใช้ในวิถีชีวิตประจำวัน

15.สอบปลายภาค 28  มิ.ย. 2564 (30 คะแนน)

ทรัพยากรประกอบการเรียนการสอน

1.  เอกสารและตำราหลัก

เอกสารประกอบคำบรรยายรายวิชาโภชนปฏิบัติ

ใจเพชร กล้าจน. (2562). คู่มืออาหารสุขภาพหมอเขียวแพทย์วิถีธรรมพลังพุทธย่ำยีมาร วรรณะ 9. พิมพ์ครั้งที่ 1. สมุทรสาคร: พิมพ์ดี.

———. (2562). อาหารปรับสมดุลแพทย์วิถีธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 1. สมุทรสาคร: พิมพ์ดี.

2. เอกสารและข้อมูลสำคัญ

ใจเพชร กล้าจน. ไขรหัสลับสุดขอบฟ้า ๒ ผ่าตัดโรคภัยโดยใช้สมดุลร้อนเย็น. พิมพ์ครั้งที่ 1. สมุทรสาคร: พิมพ์ดี.

———. (2560).  ถอดรหัสสุขภาพ เล่ม ๓ มาเป็นหมอดูแลตัวเองกันเถอะ. พิมพ์ครั้งที่ 20. กรุงเทพฯ: : อุษาการพิมพ์

3. วิทยานิพนธ์/รายงานวิจัย

ใจเพชร กล้าจน. (2553). ความเจ็บป่วยกับการดูแลสุขภาพแนวเศรษฐกิจพอเพียงตามหลักแพทย์ทางเลือกวิถีพุทธของศูนย์เรียนรู้สุขภาพพึ่งตนตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง  สวนป่านาบุญ  อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร.  วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาพัฒนบูรณาการศาสตร์  คณะบริหารศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.

———. (2558). ยุทธศาสตร์การสร้างจิตอาสาแพทย์วิถีพุทธเพื่อมวลมนุษยชาติ.  วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค (สาธารณสุขชุมชน). มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

ดินแสงธรรม กล้าจน. (2561). ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขภาพตามหลักการแพทย์วิถีธรรมต่อภาวะสุขภาพของผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน ในค่ายสุขภาพสวนป่านาบุญ อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร.  วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์.  มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

ทาริกาณ์ แขมโคกกรวด. (2561).  คุณค่าทางโภชนาการของอาหารที่พุทธศาสนิกชนนิยมนำมาถวายพระสงฆ์.  วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์.  มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

นิตยาภรณ์  สุระสาย (2563). รูปแบบการบูรณาการวัฒนธรรมการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์วิถีธรรม.วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค. มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.

ผุสดี เจริญไวยเจตน์. (2561). เภสัชวัตถุพรรณนาในสวน ป่า นา ที่สัมพันธ์กับบุญของผู้สูงอายุในประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว.  วิทยานิพนธ์ หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค (สาธารณสุขชุมชน). มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

ภูเพียรธรรม กล้าจน. (2561). ภูมิปัญญาการเคี้ยวกวฬิงการาหารเพื่อสุขภาวะในประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว.  วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค (สาธารณสุขชุมชน). มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

สุชาทิพย์ โคตรท่าค้อ. (2561).  ผลของโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพด้วยการดื่มน้ำสมุนไพรปรับสมดุลตามหลักการแพทย์วิถีธรรมต่อพฤติกรรมสุขภาพและสุขภาวะของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลค้อเหนือ อำเภอเมืองยโสธร จังหวัดยโสธร.  วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์.  มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

อรุณรัตน์ ไกรลาศศิริ. (2561).  ผลของการรับประทานอาหารปรับสมดุลตามหลักการแพทย์วิถีธรรมต่อการเปลี่ยนแปลงระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน.  วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์.  มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

เอมอร แซ่ลิ้ม. (2561).  ผลของการเสริมพลังต่อพฤติกรรมการลด ละ เลิก บริโภคเนื้อสัตว์และภาวะสุขภาพของผู้เข้าอบรมแพทย์วิถีธรรม.  วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์.  มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.